Forse stijging dodelijke valongevallen bij ouderen verwacht de komende jaren
Valongevallen zijn een sluipmoordenaar onder ouderen. Na correctie voor de veranderende bevolkingsopbouw vanwege de vergrijzing, is het aantal dodelijke valongevallen in de periode 2006-2011 significant gestegen met 18 procent. In 2011 waren er 2.165 dodelijke slachtoffers onder 65+ers.
De komende jaren vergrijst Nederland verder, het aantal 65+ers is in 2030 naar verwachting toegenomen met 60 procent meer inwoners. Als naast de vergrijzing ook de stijging doorzet, dan verwachten we voor het jaar 2030 dat naar schatting jaarlijks 6.500 ouderen in deze leeftijdscategorie overlijden door een valongeval.
Dit is een verdrievoudiging, dus een forse stijging in ziekenhuisbehandelingen. Ook het aantal slachtoffers van 65 jaar en ouder dat in het ziekenhuis belandt laat de komende jaren een enorme stijging zien. Uitgaande van alleen al de vergrijzing zou het aantal ziekenhuisopnamen oplopen van 43.000 in 2011 naar 73.000 in 2030, het aantal SEH-behandelingen van 83.000 naar 140.000 en de medische kosten van 820 miljoen naar de 1,4 miljard euro per jaar (uitgaande van een gelijkblijvend kostenniveau). Deze cijfers worden nog fors hoger als ook hier de voor de vergrijzing gecorrigeerde trends van afgelopen jaren doorzetten. Achter deze kille cijfers gaan ieder jaar weer vele tienduizenden individuele drama’s schuil, waarbij een oudere plotseling zijn/haar zelfstandigheid verliest en fors inlevert op de kwaliteit van leven. Preventie werkt en is aantoonbaar kostenbesparend Valongevallen zijn vaak goed te voorkomen.
Er is veel onderzoek gedaan naar valpreventie en inmiddels beschikken we over effectief bewezen preventiemethoden. Aanpassing van medicatie en fysieke training zijn daarvan voorbeelden. Voor enkele interventies is zelfs aangetoond dat de inzet ervan minder kost dan de besparing in maatschappelijke kosten als hiermee valongevallen worden voorkomen. Die besparingen betreffen uitgaven voor medische kosten (Zorgverzekeringswet), langdurige zorgkosten (AWBZ) en kosten voor ondersteuning (Wmo). Investeren in langer zelfstandig wonen: het beleid is erop gericht ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Helaas is het gevolg van een valongeval, bijvoorbeeld na een heupfractuur, vaak dat een oudere dit niet meer kan.
De Rijksoverheid, zorgverzekeraars en gemeenten kunnen de handen ineen slaan om effectieve valpreventie op grote schaal en op maat in de praktijk te brengen. Bijvoorbeeld via meer capaciteit en deskundigheid in de eerste eerstelijnszorg. Tegelijk dienen innovaties op het gebied van domotica echt in gebruik te worden genomen. Woonzorgorganisaties voor ouderen, woningcorporaties en commerciële aanbieders van deze producten en diensten kunnen daaraan bijdragen.